Machiko Hasegawa

Net ontdekt: Machiko Hasegawa. Zij maakte vlak na WW2 een populaire krantenstrip, Sazae-san, voor de grootste Japanse Krant (Asahi Shimbun). Hartstikke leuk getekend.

Ook opvallend: ze is vrouw.

En het is misschien flauw om er over te beginnen, maar ik ken werkelijk geen enekele vrouw die in de jaren veertig een krantenstrip tekende in de USA. En dit waren de hoogtijdagen van de krantenstrip. Come to think of it, ik zou ook geen Frans-Belgische tekenares kunnen bedenken die zo prominent aanwezig was.

Bilal & Christin, De Jacht

Bilal en Christin'S Partie de Chasse (1983) is misschien na het werk van Tardi en Pratt wel de belangrijkste volgende sleuteltekst in de geschiedenis van de Europese grafische roman. Geschreven door Christin, universitair docent journalistiek in Bordeaux maar ook scenarist van Ravian, en de beelden zijn van Enki Bilal, als kind opgegroeid in Yougoslavie, die als tekenaar ook tussen SF en realisme in beweegt. Het verscheen zes jaar voor het einde van de val van de muur, in de periode dat het Socialisme nog 'reeel bestaand' was, maar dit bestaan was zelf al spookachtig geworden en doordrongen van geschiedenissen, vervlogen verwachtingen, teloren gegane toekomstbeelden etc. Om het Derridiaans / Mark Fisheriaans te stellen, het was een 'reeel' bestaan dat eerder hauntologisch dan ontologisch was.

Bilan en Christin gebruiken de mediumspecificiteit van de strip om deze complexe temporaliteit op te roepen. De strip begint met een siberische treinreis (waarbij natuurlijk zowel Agatha Christie (moord!) als Tolstoi's Kreuzersonata (moord!) wordt opgeroepen. In een dialoog krijgen we een reeks van flashbacks te horen en worden we ingewijd in een complexe geschiedenis vol verraad en doodslag, en waarin de plotlijn van de geschiedenis constant herschreven wordt. De elementen zijn herkenbaar uit de geschiedenisboeken (zuiveringen, rechtszaken, etc.) maar de sfeer waarin dat gebeurt is uniek droomachtig. De kleuren (en met name de terugkerende damp, sneeuwvelden, wolken) spectraliseren de ruimtes en de gebeurtenissen. . Het is alsof het verleden continu doordrongen is van een subtekst van onuitspreekbare gebeurtenissen die samengeklont zijn tot iets spookachtigs.

Het meest vernieuwende van het boek zit'm in de nieuwe ambitie die Christin en Bilal erin tentoonspreiden. In hun handen is de strip niet alleen literair geworden (dat ook, dat ook), maar vooral een specifieke manier getuigenis van het verleden. Het literaire werk dat het dichtst bij Partie de Chasse komt is wellicht DM Thomas's White Hotel, dat op een even droomachtige manier omgaat met het verleden. Een andere voorloper is Kafka, die in het boek genoemd wordt (een personage bekent dat hij tegen de rehabilitering van Kafka heeft gestemd). Kafka is ook een auteur die geinteresseerd is in de complexe fantasiewereld die onder een bureaucratisch systeem leeft. In tegenstelling tot de Sloveense Kunst van de jaren 90 (Laibach etc.) zijn het niet zozeer de ideologische fantasieen die centraal staan, maar de onderliggende angsten.