dinsdag 15 december 2015

Iwai Toshio


Art Young

Hier een stuk van Art Spiegelman over Art Young, een voor mij onbekende cartoonist.

Margaret Atwood

…. maar ook Margaret Atwood gaat een superheldenstrip schrijven. Het wordt uitgebracht door Dark Horse en gaat 'Angel Catbird' heten: over een held die zijn superkrachten ontleent aan genetisch materiaal van zowel katten als uilen.

Het klinkt als echt een Atwood onderwerp. Ze schreef in haar essaybundel In Other Worlds ook al over haar jeugdliefde voor superhelden, en de strips die ze als kind verzon over superkonijnen. Hier staat een leuk interview met Atwood over haar jeugdliefde voor strips.

't Zou leuk zijn om dit eens te lezen naast Grant Morrison's versie van Animal Man of zijn cyborg-dieren uit We3.

Andere 'echte' schrijvers die zich aan de strip waagden zijn Samuel Delaney (die ook in een pomo-SF idioom werkt) en Jonathan Lethem.

vrijdag 4 december 2015

Fight Club 2

Waar zojuist mijn oog op valt: bij Dark Horse is een serie uitgekomen, "Fight Club 2" het vervolg op de door Fincher verfilmde roman van Chuck Palahniuk. Wat geestig is: de stripserie is ook door Palahniuk geschreven.



Na Josh Wedon en Kevin Smith is dit alweer een 'niet-stripschrijver' die een uitstapje maakt naar de strip, maar volgens mij is het het enige geval van een 'serieus' auteur die een 'sequal' van zijn grootste hit uitbrengt als origineel stripscenario.

Ik heb het nog niet gelezen.




zaterdag 13 juni 2015

Pierre Coffin


Eergisteren pas ontdekt (via Arte's Tracks) Despicable Me is eigenlijk Frans! D.w.z. Regisseur Pierre Coffin is Frans - of beter nog: Frans-Indonesich

Italo-Disney vs Deense Duck

Ok… De Disney- Italianen (Scarpo, Cavazzano) lieten zich voornamelijk door Floyd Gottfredson inspireren, terwijl de Denen, Nederlanders etc. Barks-fetishishisten waren.. Gottfredson heeft ook wel een super-lijnvoering, met een Jacovitti-achtige rubberen paarden…



(Sowieso leuk: hoe in de Funny Animal traditie dieren worden afgebeeld. Niet helemaal geantropomorfieerd, maar toch ook weer wel. En bij Gottfredson vaak nog een slagje flexibeler en protopasmatischer dan zijn karakters zelf…)

De beste / bekendste van de Denen is Flemming Andersen, die ook voornamelijk voor de pockets tekent, en net als de Italianen een beetje een snelle, rommelige stijl heeft.




maandag 8 juni 2015

Django vs Zorro

Ook net pas gezien (per toeval): Quentin Tarantino heeft zich ook aan het stripschrijven gewaagd: een Django + Zorro teamup.




Op zich een leuk idee - en ook Tarrantinoiaans: zoals hij in Django de pulp-politieke onderkant van de Spagheti-western naar boven haalde, zo haalt hij in Zorro de pseudo anti-imperialistische subtext naar voren.

Ik heb alleen het eerste deel gelezen, en kan niet helemaal inschatten of Tarantino veel heeft meegeschreven, of dat hij meer een writers credit kreeg vanwege 't gebruik van zijn 'eigendom' - maar er zitten wel Tarantino-achtige dialogen in - zoals de typische Tarantino bad-guy pedanterie over de betekenis van het woord 'panache'. Vooralsnog werkt dat vooral omdat 't het me doet denken aan het idioom en tempo van zijn films. Ik vraag me af of dit soort uitgesponnen dialogen ook blijvend werken in stripvorm. In Tarantion-films past het bij de ervaring van 'duur' die typisch is voor zijn werk (het zijn epische werken waarin geweld-orgies ongeveer even lang duren als triviale gesprekken). Maar bij strips bepaalt de lezer natuurlijk zelf of hij / zij doorbladert naar de actie...

woensdag 22 april 2015

Makoto Shinkai


In de NRC vandaag de suggestie dat de werkelijke opvolger van Miyazaki niet bij Ghibli werkt en Makoto Shinkai heet. Deze short ziet er in ieder geval schitterend uit.

Hisko Hulsing

…. wat ik ook net lees: animatiefilmer Hisko Hulsing, die ook al betrokken was bij die Somalische Piraten animatiedocumentaire, heeft ook animatie sequences voor de nieuwe Cobain documentaire gemaakt. Eerder maakte hij al een interessante korte film, "Junkyard" (hier op Vimeo).

Geppi la Bimba Atomica

Ok, zoals ik hier schreef, Resnais en Marker waren striptheoretici voordat ze films gingen regisseren. Maar Fellini, de andere grote modernistische filmauteur, begon zijn carrière als striptekenaar, o.a. van Geppi la Bimba Comica. (Waar ik graag een heruitgave van zou lezen). Net als Resnais lijkt zijn voorkeur te liggen bij de krantenstrip. Zijn stijl heeft iets Mutt & Jeff achtigs. Kijk:

Fellini beweerde ook vaak dat zijn hele esthetiek door de strip is gevormd. (En hij schreef natuurlijk een scenario voor Manara). Zie hier een stuk van Paul Gravett hierover.

Maar waar Resnais, Marker, Robbe-Grillet etc vooral de formele principe's van strip interessant lijken te vinden, daar is Fellini meer in haar iconografie, vaudeville-achtige kanten geïnteresseerd. Hij is meer vulgair modernist.

Toch lijkt hij vooral oog voor de verschillen te hebben. Fellini: "Comics and the ghostly fascination of those paper people, paralysed in time, marionetten without strings, unmoving, cannot be transposed to film, whose allure is motion, rhythm, dynamic. It is a radically different means of addressing the eye, a different mode of expression."

donderdag 16 april 2015

Crepax

Als jonge stripfanaat vond ik het niks - en zelfs een tikje gênant - maar ik denk steeds meer dat de 'echte' doorbraak van de Europese Arthouse strip kwam met Guido Crepax in Linus (Italie) en Charlie (Frankrijk). Crepax beging als eerste echt radicale experimenten met de bladspiegel, zoals hierboven, waarin hij probeert om de ervaring van muziek (de temporele kunstvorm bij uitstek) weer te geven. Dat is natuurlijk allemaal prima - maar 't werd pas interessant in zijn seksscenes…

Qua: fragmentatie en objects die part objects worden, tekenen als taktiele ervaring, fetisjisme etc etc etc.

Barthes heeft hier volgens mij ook iets over geschreven… hier.


zondag 12 april 2015

woensdag 25 maart 2015

Feminist Superheroes?

'n Paar weken geleden stond er in The Guardian al een leuk stuk over de nieuwe Sikh-Superheld (Super Sikh) (hier staat het stuk….)… en vandaag weer iets over de nieuwe feministische superhelden….





donderdag 12 maart 2015

Charlie Hebdo / Rechtzaak

Een interessante documentaire over de Charlie rechtzaak (moet ik nog kijken), maar hier nog wat andere links).


Wat ik net zag: Joan Sfar tekende een rapportage van de zaak - in de traditie van Charlie's eigen getekende rechtszaken, van vooral Riss (zie hier).  Het verscheen in zijn reeks van 'carnets,' onder de de prachttitel ''Greffier."


Sfar geeft aan dat zijn verslag geen 'journalistiek' of 'politieke cartoons' bevat. Het is een 'carnet' en hij stelt dat hij geïnteresseerd is in de manier waarop de strip, als kunst van het 'doedelen' uitdrukking kan geven aan de langdradigheid van een rechtszaak - de duur. Het vervangt het 'rechtbankdrama,' waarvan als we flitsen op TV te zien krijgen, altijd een drama van 'personen' is, tot iets wat (in essentie) een drama van procedures is. Regeltjes. Wachten. Wachten. Wachten.

En bovendien: tekeningen, krabbeltjes, notities, etc. nemen automatisch iets weg van de grandeur 
die vroegere Charlie-hoofdredacteur Philippe Val en zijn advocaat zochten in de rechtszaal. Val had niet voor niets Grote Denkers opgeroepen om aanwezig te zijn - want het debat over Charlie moest een Debat zijn - een 'meeting of the minds.' Tijdens de premiere van de Charlie-documentaire in Cannes liep Val (in rokkostuum) niet alleen met filmmaker Leconte, maar met Grote Denker Bernard Henri-Levy over de rode loper (en Carla Bruni werd aangekondigd).

Sfar's rechtbank verslag maakt een tegenbeweging. Het trekt Het Debat weer terug naar het idioom van de strip & de kleinheid & lulligheid ervan. Weg: Denkers! Cinemascope! Verlichting! Cannes! Loper! Rokkostuum! Terug: schetsjes, poppetjes, inkt, waterverf.








Sfar (die (voor zover ik weet nooit iets publiceerde in Charlie) plaatst zich daarmee niet alleen in de traditie van de andere Charlie-rechtbankverslagen, maar ook in de lange, lange traditie van schetsen en stripreisverslagen waar Cabu een pionier in was (maar ook Wolinksi en Willem zich de laatste jaren mee bezighielden). Een mooi stuk over Cabu's rapportages staat hier).

Cabu pionierde ook het genre van de rechtbankverstripping:




Ik dacht (maar deze gedachte is onaf): de rechtzaak brengt natuurlijk een specifiek soort theatraliteit met zich mee, het draait om 'personae' (ego, verantwoordelijkheid, etc) en dwingt al snel een imaginair-gefascineerds-gehypnotiseerde blik met zich mee. Cinema blaast dit op. Vandaar de 'glamour' van rechtbankdrama's. De strip prikt dit lek en de poppetjes blijven over.



dinsdag 3 maart 2015

Barbapapa (Kindermodernisme III)

Vandaag viel het doek voor Barbapapa. Bedenker Talus Taylor overleed op 82-jarige leeftijd.

Barbapapa was natuurlijk duidelijk onderdeel van het kindermodernistische continuüm (zie en zie), maar waar de kindermodernisten uit de jaren vijftig pro-moderniteit, technologie, etc waren had Barbapapa altijd een romantisch-nostalgisch, jaren-zestig-eco rood draadje. De Barbafamilie was dol op vervallen neogotiek. Dit was hun droomhuis (dat ze kraakten in het eerste boekje): 

En het hele eerste deel draait om een strijd tussen de krachten van de modernisering (graafschoppen! flatgebouwen! snelwegen!) en de barpapa's organische eco-commune boerderij. 


Terwijl de barba's zelf blijken te ontspruiten aan zaad!




dinsdag 24 februari 2015

Canibale, Frigidaire

Binnenkort hier: iets over de Italiaans-Britse postpunk connectie: Autonomia! No Future! Radio Alice! Gang of Four!

Maar dan via de stripwereld. Want net gelezen: Drawn and Dangerous, en daardoor vooral geïnteresseerd geraakt in de tijdschriften Canibale en Frigidaire, die getikte strips plaatsten, met een totaal andere sensibiliteit dan de undergrounds uit de jaren 60 en 70, en de Franse kwaliteitsbladen uit de jaren zeventig (Pilote, Metal Hurlant A Suivre, etc). Het zit dichter op Raw, maar heeft meer gemeen met de 'spirit of postpunk' (wat de VS natuurlijk nooit gehaald heeft).




Badiou / Charlie / Becassine

Nu pas gelezen: het opiniestuk van Alain Badiou n.a.v. Charlie. Dat is hier te vinden en is toch wel goed. Hij is vlijmscherp over het racisme van het 'oude' 'republikeinse links (een onderwerp dat hij natuurlijk al eerder aansneed n.a.v. het hoofddoek en ook hier in "The Racism of Intellectuals.")

Hij heeft natuurlijk wel gelijk dat Charlie een oud, libertijns links vertegenwoordigde dat in laatste jaren ineens 'de Moslims' graag belachelijk maakte, op een manier die wat dubieus is. Iets vergelijkbaars geldt misschien ook in NL voor Van Gogh en Teeuwen, etc. Badiou vergelijkt het met de manier waarop het stripfiguur van Becassine (de Bretonse die naar Parijs verhuisde in de hoop op werk) eind negentiende eeuw de lachers op de hand kreeg. Het is het gegrinnik van de metropool om de buitenstaander. Hij stelt over sommige Mohammed grappen: "It may be amusing for the comfortably-off, but it is an indulgent 'Western' provocation against not only vast popular masses in Africa, Asia and the Middle East, but also a very large section of the working population in France itself: the people who empty our bins, wash our plates, man our pneumatic drills, hurriedly clean luxury hotel rooms and clean the big banks' windows at 4 a.m.'"

De oude Badiou heeft natuurlijk een punt. Er zat in een aantal van de Charlie grappen een tikje iets zelfgenoegzaams - bij Charb vooral (zeker in zijn "La vie de Mahomet" strip). Maar ik denk dat Badiou de humor van Charlie niet helemaal goed weergeeft. Er zat (in Luz, maar ook in Wolinski en Cabu) ook iets naïefs. Het was niet alleen bijtend. En ook Becassine is een figuur van nostalgia en van liefde (er zijn niet voor niets veel Becassine verzamelaars). Net als - in een andere context- de relatie van een (blank) publiek tot het Minstrel-figuurtje (of tot Zwarte Piet) complexer is. Het is racisme - sure, sure - maar van een specifieke soort. Het is doorvoed van een affect dat niet (of niet alleen) met denigreren te maken heeft.

En verder: het is natuurlijk onzin om te stellen dat de moordaanslag ook gemotiveerd werd door het feit dat de daders zich gekwetst zouden voelen. Dat is kul. En natuurlijk suggereert Badiou dat ook niet. Hij noemt de aanslag fascistisch: een gerichte aanslag op de drie groepen waar het 'klassieke' fascistische geweld zich ook op richtte: "journalists considered to represent the enemy camp, policemen defending the hatred parliamentary order, and Jews." En daarnaast was het een aanslag met een theatraal gehalte: "it seeks to give the impression of cold, absolute determination,' en met een nihilistisch ('viva la muerte!') gehalte.

En tenslotte - misschien flauw, maar toch relevant - Charlie was niet alleen een oude-jongens-groepje. Het plaatste ook werk van Coco (vrouw), Catherine (vrouw) en van Riad Sattouf (die de prijs voor beste stripalbum won in Angouleme voor l'arabe du futur), en de laatste aanwinst van het blad is de Algerijnse cartoonist Ali Dilem.
Ik bedoel - hoeveel vrouwelijke politiek cartoonisten zijn er Ã¼berhaupt in Nederland? 

maandag 23 februari 2015

Steamboat Willie

Mijn stuk over Mickey Mouse is uitgekomen in een prachtissue van Empedocles over Korte film. Het is  hier te vinden.


donderdag 12 februari 2015

Zac's Haunted House

Dennis Cooper (zie wiki ) heeft een roman op het webgepubliceerd dat volledig bestaat uit GIFs.

Hier kan je hem vinden.



Ik heb er (een beetje) doorheen geklikt. Best lachen, maar 't blijft een novelty.

maandag 9 februari 2015

Linus

Linus ontwikkelde een 'auteurstheorie' voor de strip. Het had niet alleen een prachtige, neo-pop vormgeving (zie hieronder), maar presenteerde het werk van o.a. Schulz als dat van een auteur (o.a. door in het eerste nummer een gesprek over Schulz tussen Umberto Eco, Elio Vittorini en Oreste del Buono te plaatsen (Eco had al eerder een essay over Peanuts gepubliceerd).

Maar ook Johnny Hart - in Amerika vaak als 'B-auteur' gezien, wordt door Linus (en ook door de leden van Charlie, met egards behandeld - voor zover ik kan overzien gebeurde dat zelden in de VS (waarschijnlijk vanwege het feit dat hij in de VS controversieel was vanwege zijn Christelijk-fundamentalistische opvattingen over homoseksualiteit, Joden, etc. Iets wat de Italianen en Fransen ongetwijfeld niet wisten).


Maar ook de tekenstijl van Claire Bretecher - misschien de eerste in Pilote die duidelijk met de Franco-Belgische lijn brak - is expliciet op Hart gebaseerd. En (wat ik niet wist) "Cosmicomics" van Calvino is rechtstreeks op Hart geïnspireerd - waarschijnlijk vooral in zijn gebruik van geantropomorfiseerde dieren….

De Italiaanse en Franse tekenaars van Charlie en Linus die zich door Schulz en Hart en Herrimann en Al Capp lieten inspireren gaven eigenlijk een 'smaakvolle' twist aan wat Hoberman en Jenkins de Amerikaanse traditie van 'Vulgair Modernisme' noemden. Behalve in humor, poppetjes, lijnvoering is het de zelfreferentialiteit van Herrimann en Schulz die tekenaars als Mandryka & Mattioli lijken te boeien. Maar ook de striptraditie zelf.






woensdag 4 februari 2015

Riss en Papon

Vandaag werd bekend dat Riss de nieuwe hoofdredacteur van Charlie Hebdo wordt (en dat een Pakistaanse ex-minister al meteen 200.000 Euro op zijn hoofd heeft gezet.

Wat ik niet wist is dat Riss zich naast politieke cartoons heeft toegelegd op rechtszaak-verslagen in stripvorm, zoals de zaken tegen Touvier en Papon. Beiden zijn later ook als aparte boeken uitgekomen.


Wat ik er over kan vinden ziet er interessant uit. Vooral de tekeningen over de Papon-rechtzaak, waar in Frankrijk veel te doen over was. Hieronder een pagina uit Charlie Hebdo:


En hier de manier waarop het in het boek terecht is gekomen.


Later trok hij door Frankrijk om kleinere rechtszaken te bekijken en te tekenen, een beetje zoals Cabu door het land trok en reisverslagen tekende. Dit werd later verwerkt tot het "Tour de France de Crime" boek.


De 'striprapportage' (waar later een tekenaar zoals Joe Sacco zoveel succes mee had) is, volgens mij, een echte ontdekking / uitvinding van Charlie Hebdo. Ik ken althans geen oudere voorbeelden van het genre. Ik vermoed zelfs dat 't tussen Cabu & Riss in ontstaan is. (En Wolinksi en Willem maakten natuurlijk ook reisverslagen. Maar ook Tignous deed een rechtzaak:



dinsdag 3 februari 2015

Barbara Yelin's Irmina


Wat me bladerend door de Reprodukt Catalogus opviel: hoe (ongemerkt) de stripwereld (vooral in Scandinavië & Duitsland - maar ook wel in Frankrijk) steeds minder een jongensclubje is.

l'etoile mysterieuse

Deze cover is vandaag verkocht voor 2,5 miljoen Euro.

Nou is het ook wel een meesterwerk, de cover. Uit mijn hoofd zou ik zeggen: het is de eerste kuifje die helemaal draait om het probleem van de Crypt / onleesbaarheid / het decoderen. En het mooie is: in het centrum van de pagina staat een soort paddestoel met een vlekkenpatroon van onduidelijke status. Het lijken enerzijds afbeeldingen, anderzijds lijkt de 'differentiële' status van de afbeeldingen (elke vlek verschilt minimaal van elke andere vlek) te suggereren dat hier geen iconische logica, maar een symbolische (schriftmatige) logica aan het werk is. Het roept dus de vraag op: hoe lezen we dit? Als Rebus? Hieroglief? Raadsel? 

De zweetdruppeltjes rond het hoofd suggereren dat onze jonge reporter er zelf ook niet uitkomt.

Vandaar dat Burns hem als uitgangspunt neemt voor zijn Kuifje Persiflage Toxic.