dinsdag 26 december 2017

Mark Smeets (3)

9.

Net als Ware gaat Smeets terug tot de pre-cinematische strip, naar de periode van de Sunday Pages, naar o.a. Krazy Kat. Maar waar Ware 't in de jaren 20 zoekt, in o.a. Gasoline Alley, daar ligt de interesse van Smeets eerder in de strip uit de periode van voor de breakdown in panels. In de paginagrote afbeeldingen van Hogan's Heroes en de Yellow Kid, met de maffe, niet referentiele ruimtes waar altijd teveel in gebeurt.

Smeets' eerste tekening, gepubliceerd in Hitweek in 1968 waren maffe, Hogan's Heroes-achtige platen.



Media-archeologen hebben het vaak over de vroege stripstroken als 'time-' of 'movement-' images: het medium deelt bewegingen en tijd op in momenten. Maar de oer-strip doet iets anders. Het creeert 'leesbare ruimtes.' Plekken waar je blik in kan vertoeven.






maandag 25 december 2017

Mark Smeets (2)

5.

Het Smeets boek 'De Triomf van het Tekenen' heet in het Engels 'The Art of the Unfinished.'



En beiden titels moeten samen worden gelezen. Het gaat bij Smeets inderdaad om 'het tekenen' - d.w.z.: het tekenen als handeling. Niet de 'tekening' - en de essentie van een tekening is dat het 'onaf' is: dat het 'af gemaakt' door de kijker.  Een tekening heeft iets temporeels, terwijl een schilderij ruimtelijk is. 


6.

Overgetrokken door Smeets: Herge, maar de vroege. Niet de hertekende, niet de studio Herge. Herge's bibberhand (ten tijde van De Blauwe Lotus). Maar ook: Bud Fisher. Vandersteen (pre-studio) En schoolprenten, geschiedprenten (zoals overgetrokken door Vandersteeen) 

Bosch. Steen.

Herriman (maar een heel klein beetje). 

Jije. Franquin (maar die van Radar de Robot).

7.

Smeets tekeningen zijn strips die maar geen strips willen worden. Aanzetten, plaatjes, geen verhaal. Tekeningen die over elkaar heen liggen, i.p.v. elkaar opvolgen. 

De strips hebben eerder een Rebus-logica. Ruimtes zijn geen ruimtes. 


8.

Wat Smeets ook niet doet: close-ups, filmische overgangen, break-downs van beweging (a la McCay). Het werk is pre-filmisch, pre-animatie. Geen onderdeel van het continuum van 'animated pictures.' Toverlantaarnmateriaal.
  

Mark Smeets Notes (1)

1.

Van Joost Swarte begreep ik dat Mark Smeets ovetrekpapier gebruikte: d.w.z. hij werkte 'associatief' in zijn schetsboek, en als hij een illustratie nodig had, dan bladerde hij wat in zijn schetsboek en als hij iets gepast aantrof, dan trok hij het over.

Overtrekpapier is natuurlijk een 'zombie' medium. Wie gebruikt het nog? Maar voor striptekenaars van Smeets generatie was overtrekken een onderdeel van het vak. In het oude 'workshop' format van de Europese traditie (i.t.t. de Amerikaanse getayloriseerde studioproductie) begonnen assistenten met het overtrekken van de schetsen van de Meester m.b.w. een lichtbak. Vandaar dat de familieverbanden tussen tekenaars via de 'lijn' liep. Als assistent leerde je vooral de 'lijn' van je voorganger.

2.

Als ik de chronologie goed heb was Smeets degene die bij Swarte het retro-idioom introduceerde - de stijl die Swarte later de 'klare lijn' zou dopen. Swarte's interesse lag bij Crumb, maar via Smeets raakte hij in het Europese Idioom geinteresseerd. Smeets zag: strip is lijn.

3.

En ook zijn tekeningen, schetsboeken, zijn lijntekeningen. Of liever echoes van lijntekeningen: Herge, Bud Fisher. De arceringen keren terug.

4.

Ook Herr Seele - de niet-tekenaar van Cowboy Henk - zei eens in een interview: 'Mijn advies aan beginnende tekenaars? Trek veel over.'

Het is een kinderplezier: aan keukentafel zitten en overtrekken. Velletje eraf, en hopla: ineens verschijnt een duplicaat in balpoint (potlood pakt niet op overtrekpapier). Een kopie, maar vooral: een spoor van andermans hand in de eigen hand.



Smeets stond zich er als kind op voor om verschillende 'stijlen' van lijnvoering te kunnen imiteren, en te kunnen schrijven in het handschrift van iemand anders, als een Robert Paul van de striptekening.





woensdag 20 december 2017

En deze zijn gewoon voor de lol….






Ook in de Guardian: Trump in Comics 

Indigeneous Superheroes.

In de Guardian staat hier een geestig stuk over 'indigenous superheroes,' zoals de Australische Kaptn Koori hieronder.


Een proefschrift waiting to happen, lijkt me. 

dinsdag 5 december 2017

Dr Strange....

... is erg veel cooler dan ik me had gerealiseerd. Bijna volledig Ditko's werk. En waar hij op de Spiderman-splash pagina's full rebus ging, lijkt hier MC Escher de inspiratiebron.








webcomics...

Toen ik even een decennium niet oplette ontwikkelde de webcomic zich tot iets interessant. Een student van Transmedia Storytelling wees me op het complexe 'homestuck' project van Andrew Hussie dat strips combineert met GIF en Flash spelletjes, en een plot dat op games gebaseerd is, en dat bovendien een belachelijke narratieve complexiteit heeft. Volgens wikipedia bestaat het al uit zo'n 8000 pagina's. Je kan de webcomic hier vinden.

Daarnaast heeft het een leuke punky lo-fi sfeer.


Homestick heeft ook een vervolg in de vorm van een game: Hiveswap. Een old-school point & click met text-adventure elementen. Het geestige is: de originele webcomic lijkt al een parodie op de ouderwetse text-based adventure. Je gaat bijvoorbeeld van ruimte naar ruimte via keuzes. Hierdoor wordt ook de conventie van het 'choose your own adventure' opgeroepen.