Emile Bravo (4)

Centraal in de strip van Bravo staat het personage van Kwabbernoot - een raadselachtig figuur in het Robbedoesuniversum: enerzijds de Lambiek / Haddockfiguur, maar anderzijds een personage dat op de grens zitten tussen de fictionele wereld van 'Robbedoes' en de mythische wereld van 'Robbedoes, het tijdschrift.' Begonnen als pseudonym van Doisy, werd hij gaandeweg een personage in de strips, en later, bij Franquin (in de Guuststrips) werd hij een redactielid.

Kwabbernoot en de Vrienden-van-Robbedoesclub zijn dus figuren die bestaan op het grensvlak tussen fictie en realiteit. (Dit was, trouwens, niet ongebruikelijk. Le Petit Vingtieme huurde een acteur en een hond in om in 1933 de terugkeer van hun reporter Kuifje uit de Sovjetunie op het Noord-Station van Brussel in scene te zetten.

Maar ook in de strip sijpelt de realiteit binnen. Centraal in het eerste deel staat een geheim diplomatiek overleg over Polen, een politieke werkelijkheid die Robbedoes niet kan vatten in zijn katholiek-moralistische vocabulair. En het is niet alleen Robbedoes die de wereld om hem heen niet begrijpt, ook Kwabbernoot (itt een soort IJzerlijm-achtig meisje) richt zich op de aanwezigheid van de beroemde Boxer en zijn vrouw, niet wetende dat de 'echte' gebeurtenissen een paar kamers verderop plaatsvinden. "Lees jij nooit kranten," vraagt zij hem. "Eeh... le Petit Vingtieme".... (het lijfblad van Robbedoes) dat een "papenblad voor padvinders" wordt genoemd.

De strip vermengt dit met verhaalelementen die typisch zijn voor de vooroorlogse strip: slapstick, fysieke humor, humor gebaseerd op typetjes, waardoor het verhaal a.h.w. de gebeurtenissen verhult. In de stripreeks staat het 'ontwaken' van Robbedoes en Kwabbernoot centraal. Robbedoes is aan het begin van de strip nog een Katholiek Belgisch nationalist, en Kwabbernoot is als journalist zo gegrepen door de aanwezigheid van twee filmsterren in Hotel Moustique data hij geen oog heeft voor de echte historische gebeurtenissen die daar plaatsvinden. Maar dit verandert. Beide striphelden worden daardoor a.h.w. 'gegrepen' door de geschiedenis - of liever, ze worden 'getuigen' van de geschiedenis. Of om het nog wat anders gezegd, de striphelden worden 'lieux de memoires,' - figuren, beelden die als een spons de geschiedenis hebben opgezogen. "Onnozel kind," zegt Kwabbernoot tegen Robberdoes op p 47 van het eerste deel, "Aan de loop van de geschiedenis kan jij niets veranderen." En als Kwabbernoot binnenkomt in de perskamer met zijn scoop over de bokser zeggen zijn collega's "De Sovjets hebben een verdrag gesloten met Duitsland. Niets kan de oorlog nog Tegenhouden." "Gooi die malloot eruit."